Αν και δεν συγκαταλέγεται στις πιο δημοφιλείς τάσεις στον χώρο του fitness, το περπάτημα παραμένει μία από τις πιο διαδεδομένες και αποτελεσματικές μορφές φυσικής δραστηριότητας παγκοσμίως.
Η χαμηλή του οικονομική επιβάρυνση, η ευκολία πρόσβασης και ο ελάχιστος κίνδυνος τραυματισμού, το καθιστούν ιδανικό τρόπο άσκησης με πολλαπλά φυσιολογικά, νευρολογικά και μεταβολικά οφέλη.
Ειδικοί όπως ο καθηγητής Brian Carson του Πανεπιστημίου Limerick και η σύμβουλος απόδοσης Abigail Ireland επισημαίνουν ότι το περπάτημα επηρεάζει θετικά το σώμα και το μυαλό, ακόμα και χωρίς την ένταση των συνηθισμένων προπονήσεων.
Μια παγκόσμια και παραγνωρισμένη συνήθεια
Σύμφωνα με αυστραλιανή μελέτη για τη συμμετοχή στον αθλητισμό παγκοσμίως, το περπάτημα αποτελεί τη δημοφιλέστερη μορφή φυσικής δραστηριότητας σε τέσσερις από τις έξι περιοχές που εξετάστηκαν, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ και η Νοτιοανατολική Ασία.
Παρά την απλότητά του, ο Carson υπογραμμίζει ότι το περπάτημα «ενεργοποιεί ολόκληρο το σώμα», αυξάνοντας έτσι την ενέργεια που καταναλώνεται και ενεργοποιώντας τον μεταβολισμό.
Η αναπνοή επιταχύνεται για να παρέχει περισσότερο οξυγόνο στους μυς, χωρίς όμως να προκαλεί εξάντληση. Ως δραστηριότητα χαμηλής έντασης αλλά μεγάλης διάρκειας, ενισχύει τη σταθερή παροχή ενέργειας.
Ο καθηγητής σημειώνει επίσης ότι το περπάτημα ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα με συντονισμένο τρόπο. «Ο εγκέφαλος και το νευρικό μας σύστημα γίνονται πιο δραστήρια, καθώς επεξεργάζονται αισθητηριακές πληροφορίες και καθοδηγούν τις μυϊκές κινήσεις σε αλληλουχία», εξηγεί, προσθέτοντας ότι αυτή η ροή συμβάλλει στην κινητική και γνωστική ευεξία.
Διέγερση του εγκεφάλου και της δημιουργικότητας
Τα νευρολογικά οφέλη του περπατήματος είναι εξίσου αξιοσημείωτα. Έρευνα του Πανεπιστημίου Stanford έδειξε ότι το περπάτημα αυξάνει τη δημιουργικότητα κατά 81% σε τεστ αποκλίνουσας σκέψης. Το αποτέλεσμα αυτό ενισχύεται όταν το περπάτημα γίνεται σε εξωτερικούς χώρους, όπου το περιβάλλον διεγείρει επιπλέον τη γνωστική λειτουργία.
Μέσω μετα-ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο του Limerick, η ομάδα του Carson διαπίστωσε ότι το περπάτημα συμβάλλει και στη μείωση της καθιστικής ζωής. Επιπλέον, η ταχύτητα έχει σημασία: το γρήγορο περπάτημα συνδέεται με βελτιωμένη καρδιοαγγειακή υγεία και αυξημένο προσδόκιμο ζωής.
Το περπάτημα και η μυϊκή ενδυνάμωση
Συχνά στα γυμναστήρια επικρατεί η άποψη ότι η αερόβια άσκηση εμποδίζει την ανάπτυξη μυϊκής μάζας. Ωστόσο, ο Carson επισημαίνει ότι η σχέση αυτή είναι πιο σύνθετη.
«Σε μελέτη όπου τα ημερήσια βήματα μειώθηκαν σε λιγότερα από 1.500, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στη μυϊκή μάζα των ποδιών και στη σύνθεση πρωτεϊνών κατά 28%, ακόμη και μετά από γεύμα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη», αναφέρει.
Παρότι το περπάτημα χωρίς πρόσθετα ερεθίσματα δεν προκαλεί υπερτροφία, όταν συνδυάζεται με ασκήσεις με αντιστάσεις συμβάλλει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας. Επιπλέον, η προσθήκη βάρους —όπως το «rucking» (περπάτημα με βάρος στην πλάτη)— αυξάνει τους μυς, ειδικά τα κάτω άκρα και τον πυρήνα του σώματος.
Το πιο ξεκάθαρο πλεονέκτημα του περπατήματος είναι η απώλεια λίπους.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, πρόκειται για δραστηριότητα τύπου LISS (χαμηλής έντασης, σταθερής διάρκειας), ιδανική για τη καύση λίπους.
Περισσότερο από άσκηση: εργαλείο ευεξίας
Το περπάτημα δεν αποτελεί απλώς έναν αποδοτικό τρόπο άσκησης, αλλά και ένα ισχυρό εργαλείο ψυχικής ευεξίας, καθώς προκαλεί χαλάρωση, μειώνει το άγχος και ενισχύει τη νοητική διαύγεια.
Όπως επισημαίνει ο Carson: «Το περπάτημα πρέπει να θεωρείται η βάση της φυσικής μας δραστηριότητας και ένα μέσο για τη διατήρηση ή βελτίωση της υγείας μας».
Μπορεί να μην προσφέρει θεαματικές αλλαγές σε σύντομο χρονικό διάστημα ούτε να συγκαταλέγεται στις πιο εντυπωσιακές προπονήσεις, ωστόσο παραμένει θεμέλιο σωματικής και ψυχικής ευεξίας. Η θετική του επίδραση στον μεταβολισμό, τον εγκέφαλο και την ψυχική υγεία το καθιστά απαραίτητη συνήθεια — προσαρμόσιμη σε κάθε ηλικία και τρόπο ζωής.
