Απογείωση του ηλεκτρονικού τζίρου

Eνα από τα πιο πολυφορεμένα στερεότυπα για την πανδημία είναι ότι δρα ως επιταχυντής εξελίξεων, με αιχμή τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ο εξίσου πειστικός αντίλογος είναι ότι σε κάθε επιτάχυνση υπάρχει και οπισθοδρόμηση, σε κάθε δημιουργική καταστροφή υπάρχουν κερδισμένοι και χαμένοι. Το λιανεμπόριο δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, ευνοώντας το ηλεκτρονικό εμπόριο και ιδιαίτερα τις πολυεθνικές πλατφόρμες διαμεσολάβησης τύπου Αmazon και Alibaba, που ήταν άλλωστε οι μεγάλοι κερδισμένοι του αμερικανόφερτου εκπτωτικού εθίμου της Black Friday.

Από την άλλη, τα συνοικιακά καταστήματα ή αλλιώς τα «μαγαζιά του μπαμπά και της μαμάς» (ma and pa shops), όπως αποκαλούνται στις ΗΠΑ οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, παλεύουν για να μην πεταχτούν έξω από την κούρσα της συγκεντροποίησης του λιανεμπορίου.

Αυτό το συμπέρασμα ισχύει και στην Ελλάδα, αφού σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γ. Καρανίκα, «προωθητικά events όπως η Black Friday αποτελούν προνομιακό πεδίο για τις κεφαλαιακά εύρωστες και ψηφιακά προηγμένες, εγχώριες και πολυεθνικές επιχειρήσεις».

Οι μεγάλες επιχειρήσεις

Οπως επισημαίνει, ο φετινός τζίρος της Black Friday ήταν μειωμένος λόγω του λοκντάουν και «παρά την αυξημένη συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τη μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις κράτησαν ξανά οι μεγάλες επιχειρήσεις, που διέθεσαν μεγάλα ποσά για διαφημιστική εκστρατεία στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο».

Πιο αισιόδοξη εικόνα αποτυπώνουν τα στοιχεία του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου, σύμφωνα με τα οποία στη φετινή Black Friday, που εξελίχθηκε σε «Black Week», σημειώθηκε «ιστορικό υψηλό για τις ηλεκτρονικές αγορές προϊόντων από Ελληνες καταναλωτές». Με βάση ανωνυμοποιημένα δεδομένα που αντλούνται από μηχανές αναζήτησης και σύγκρισης τιμών, η αξία των online αγορών από το Σάββατο 21 Νοεμβρίου ώς την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου αυξήθηκε κατά 154,9%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των προηγούμενων οχτώ εβδομάδων.

Ο φετινός ηλεκτρονικός τζίρος της Black Friday ήταν αυξημένος κατά 43,6% σε σύγκριση με πέρυσι και κατά 73,5% σε επίπεδο εβδομάδας – καθώς τα φυσικά καταστήματα ήταν κλειστά λόγω λοκντάουν. Αυξημένη κατά 78% ήταν η επισκεψιμότητα σε πλατφόρμες όπως το skroutz.gr και το bestprice.gr, που εκπροσωπούν συνολικά πάνω από 9.000 e-shops.

Ο Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου εκτιμά ότι το 2020 η αξία των online αγορών προϊόντων και υπηρεσιών από Ελληνες καταναλωτές σε ελληνικά και διεθνή e-shops θα παρουσιάσει ρυθμό ανάπτυξης 42,7% και θα προσεγγίσει σε συνολική αξία τα 10,7 δισ. ευρώ.

Τα οφέλη του ψηφιακού εμπορίου δεν κατανέμονται ομοιόμορφα στο σύνολο της αγοράς, καθώς σύμφωνα με τη νέα έρευνα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ, η Black Friday άφησε αδιάφορες τις 8 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις, που δεν συμμετείχαν καθόλου. Οσες συμμετείχαν αξιοποίησαν ως κύριο κανάλι προώθησης τα κοινωνικά δίκτυα (49%) και δευτερευόντως την ιστοσελίδα της επιχείρησης (31%).

Αντίστοιχα η μία στις τέσσερις επιχειρήσεις δεν πραγματοποίησε κάποια προωθητική ενέργεια, γεγονός που σύμφωνα με το ΙΝΕΜΥ «αφ’ ενός τεκμηριώνει την περιορισμένη υιοθέτηση του digital marketing και αφ’ ετέρου τη σημασία που έχει για τις μικρές εμπορικές επιχειρήσεις η πιστότητα των πελατών τους, η οποία δεν επηρεάζεται από ενέργειες προώθησης και προβολής».

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 500 επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, το διάστημα μεταξύ 16 και 25 Νοεμβρίου και πέρα από την Black Friday αφορά συνολικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό, στον οποίο επιθυμούν να επενδύσουν οι 7 στις 10 επιχειρήσεις που έκλεισαν λόγω λοκντάουν. «Ομως σε κάθε περίπτωση ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν θα πρέπει να αποτελέσει την αιτία για τη διάνοιξη των ανισοτήτων μεταξύ των επιχειρήσεων», σημειώνει το ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ.