Ανάχαρσις: Πολέμιον ανθρώποις αυτοί εαυτοίς. Πολέμιος του ανθρώπου είναι ο ίδιος ο εαυτός του.
Μένανδρος: Θνητός γεγονώς άνθρωπε, μη φρόνει μέγα. ( Άνθρωπε! Αφού γεννήθηκες θνητός μη φρονείς τα μέγιστα, μην έχεις μεγαλομανία, μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σου).
Μένανδρος: Αιδώς του κάλλους ακρόπολις.
Μένανδρος: Δίκαια δράσας, συμμάχους έξεις θεούς.
Περίανδρος: Φίλοις ευτυχούσι και δυστυχούσιν ο αυτός ίσθι. Να είσαι ίδιος σε φίλους που ευτυχούν ή δυστυχούν.
Θουκυδίδης: Αδικούμενοι οι άνθρωποι μάλλον οργίζονται ή βιαζόμενοι. Οι άνθρωποι περισσότερο οργίζονται όταν τους αδικούν παρά όταν δέχονται σωματική βία.
Θουκυδίδης: Αιδώς σωφροσύνης πλείστον μετέχει.
Αριστοτέλης: Φιλία εστί μία ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη.
Αριστοτέλης: Εν τη προαιρέσει η μοχθηρία και το αδικείν. Η αδικία και η μοχθηρία υπάρχουν από πρόθεση.
Ιωάννης Καποδίστριας: Εφ’ όσον τα ιδιαίτερα εισοδήματά μου αρκούν διά να ζήσω, αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν.
Κομφούκιος: Ο ανώτερος άνθρωπος σκέφτεται μόνο τη δικαιοσύνη. Ο κατώτερος άνθρωπος σκέφτεται μόνο τα συμφέροντά του.
Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, 174 – 201
Ποτέ να μη βρισκόμουνα μέσα στο πέμπτο (1) γένος,
στο μέλλον να γεννιόμουνα ή πριν να `χα πεθάνει.
Τώρα μέσα βρισκόμαστε στο σιδερένιο γένος
που πάντα βασανίζεται ολημερίς και νύχτα.
Τους δώσαν μέριμνες βαριές οι άρχοντες θεοί μας
ανάμεικτα τους χορηγούν καλά, κακά αντάμα.
180 Ο Δίας ο τρισμέγιστος κι αυτούς θα αφανίσει
και άλλο γένος θα φανεί για τους θνητούς ανθρώπους
που θα γεννιούνται γέροντες με άσπρα τα μαλλιά τους.
Τα τέκνα δε θα μοιάζουνε καθόλου στον πατέρα,
ούτε ο κύρης ο πατήρ θα μοιάζει στα παιδιά του.
Έγνοια δε θα` χει ο άνθρωπος για την φιλοξενία(2)
κι ο φίλος θα αδιαφορεί για τον καλό του φίλο.(3)
Τ` αδέλφια δεν θα νοιάζονται για τ` άλλα τους αδέλφια
ούτε τους γέροντες γονείς μ` αγάπη θα φροντίζουν
αλλά με λόγια άσχημα θα τους κατηγορούνε
και ούτε που θα σκέφτονται τη θεία τιμωρία.
Το χρέος που `χουν στους γονείς γρήγορα θα ξεχάσουν
190 και με τη βία τη σκληρή τα έργα τους θα πράττουν
και πόλεμο θα έχουνε όλοι ανάμεσα τους
τις όμορφες τις πόλεις του αυτοί θα αφανίσουν.
Τιμή δεν θα `χει ο καλός, και ο πιστός στους όρκους
και τις τιμές θα χαίρονται αμαρτωλοί και φταίχτες,
κι οι άδικοι θα βλάπτουνε τους δίκαιους πολίτες
με όρκους ψεύτικους πολλούς και λόγους μπερδεμένους.
Προφύλαξη απ` το κακό οι άνθρωποι δε θα `χουν
με πόνους και με βάσανα το βίο τους θα ζούνε
και φθόνος απερίγραπτος πάντα θα τους παιδεύει.
200 η Νέμεσις και η Αιδώς θα φύγουν απ` τη Γη μας
τα όμορφα τα πέπλα τους τα άσπρα θα φορέσουν
και στου Ολύμπου τις κορφές με τους θεούς θα ζούνε.
Περίληψη:
Ο Δίας εξαφάνισε και την Πέμπτη γενεά των θνητών και έφερε μια νέα γενιά. Θα φέρει το γένος των μοχθηρών, βίαιων και πρόωρα γερασμένων. Μας μιλά για την αξία της φιλίας, της φιλοξενίας και της τιμής. Αναφέρεται στους άδικους, κακούς, μοχθηρούς, ασεβείς και επίορκους ανθρώπους. Μας λέει ότι οι θεές Αιδώς και Νέμεσις εγκατέλειψαν τους αδικοπραγούντες θνητούς και πήγαν στον Όλυμπο με τους θεούς.
Σημειώσεις και Ησιόδειο λεξικό
(1). Ο Ησίοδος στο έργο του « Έργα και Ημέραι» κατατάσσει τις γενιές ως εξής:
Πρώτη γενιά. Η χρυσή γενιά.
Δεύτερη γενιά. Η αργυρή γενιά.
Τρίτη γενιά. Η χάλκινη γενιά.
Τέταρτη γενιά. Γενιά ηρώων και ημίθεων.
Πέμπτη γενιά. Είναι η γενιά του Ησίοδου και του αδελφού του Πέρση. ( 8ος αιώνας π.Χ.)
(2) Αναφέρεται η φιλοξενία ως καθιερωμένη και θεσμοθετημένη αρχή. Όποιος δεν ήταν φιλόξενος διέπραττε ύβρη.
(3). Ιερή εθεωρείτο και η φιλία.
-Στίχος 174. μηκ-έτι, επίρρημα, μη και ἔτι. Όχι πλέον, όχι πια, όχι πλέον στο μέλλον.
178. μέριμνα, ἡ. Φροντίδα, έγνοια, ιδίως έγνοια που συνοδεύεται από ανησυχία, προστατευτικότητα. μέριμνά τινος, φροντίδα για κάποιον, για κάτι. Φροντίδες, έγνοιες, σκέψη, περισυλλογή.
μεριμνάω, φροντίζω κάποιον ή κάτι, ανησυχώ για κάποιον ή κάτι, σκέφτομαι ειλικρινά για κάποιον ή κάτι, διερευνώ εξονυχιστικά. πολλὰ μεριμνάω, είμαι φορτωμένος με πολλές φροντίδες. Είμαι προσεκτικός.
181. πολιο-κρόταφος, -ον. Αυτός που έχει γκρίζα μαλλιά στους κροτάφους.
πολιαίνομαι <πολιός. Γίνομαι λευκός, λευκαίνομαι.
189. χειρο-δίκης, -ου, ὁ χειρ και δίκη. Κάποιος που επιβάλλει το δίκιο του με τα χέρια, χρησιμοποιεί το δίκαιο της πυγμής. Βίαιος.
189. ἐξ-αλαπάζω. Κυριεύω πόλη, αδειάζω, εκκενώνω πόλη από τους κατοίκους της, εκτοπίζω τους κατοίκους της, έτσι ώστε να εγκαταστήσω νέους κατοίκους σε αυτήν, μίαν πόλιν ἐξαλαπάξας. Γενικά, καταστρέφω ολοκληρωτικά, αφανίζω.
1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικός. Ιστορικός Τέχνης.
2*. Στους αγαπημένους Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Νίκο, Μπάμπη.
Πηγή
Author:
