Η «D-Day» της ΕΛΛΑΚΤΩΡ

Ενα φάντασμα πλανιέται πάνω από τον κατασκευαστικό κλάδο: το φάντασμα της «άλωσης» από τους… ιπτάμενους Ολλανδούς. Ο λόγος για την επενδυτική εταιρεία Reggeborgh η οποία, ενώ μέχρι πριν από λίγους μήνες είχε μια μάλλον αθόρυβη αλλά διαρκώς αυξανόμενη παρουσία στους δύο μεγαλύτερους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας εισφέροντας κεφάλαια για τα οποία ουδείς από τους παλαιότερους μετόχους τους είχε εκφράσει αντίρρηση, ενόχληση ή ανησυχία, τον περασμένο Δεκέμβριο τάραξε τα νερά απαιτώντας γενική συνέλευση μετόχων για διορισμό νέας διοίκησης στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ και επικρίνοντας τη νυν διοίκηση για ολέθριους χειρισμούς.

Μεθαύριο Τετάρτη (27/1) είναι η «D-Day» για την ΕΛΛΑΚΤΩΡ, τον άλλοτε κραταιό κατασκευαστικό όμιλο της οικογένειας Μπόμπολα. Ο οποίος μαζί με ανταγωνιστές και… άσπονδους φίλους έχει συνδεθεί εδώ και δεκαετίες με ακραίες καταστάσεις μονοπώλησης δημόσιων έργων και συμπεριφοράς καρτέλ στους διαγωνισμούς που απασχόλησαν συχνά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ υποχρέωσαν διαδοχικές κυβερνήσεις να αλλάξουν πάμπολλες φορές τη νομοθεσία, ώστε να αποτινάξουν τη ρετσινιά των «στημένων διαγωνισμών].

Η πλευρά Μπόμπολα έχει προ πολλού περιθωριοποιηθεί στον όμιλο, όπου τώρα αμφισβητείται και η ηγεσία Καλλιτσάντση. Εναντίον της έχει στραφεί η ολλανδική Reggeborgh ζητώντας από τη συνέλευση των μετόχων να ορίσει νέο πενταμελές διοικητικό συμβούλιο, με επικεφαλής τον Αρη Ξενόφο, πρώην διευθύνοντα σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ.

Η πρόταση της ολλανδικής εταιρείας έχει πυροδοτήσει έναν πρωτοφανή για τα εταιρικά ήθη της χώρας επικοινωνιακό πόλεμο εδώ και τουλάχιστον έναν μήνα. Καθημερινές ανακοινώσεις, δηλώσεις, ανοιχτές επιστολές και διαρροές για τα στρατόπεδα των μετόχων και τον συσχετισμό δύναμης εν όψει της συνέλευσης. Το Σαββατοκύριακο ο διευθύνων σύμβουλος Αν. Καλλιτσάντσης συνέχισε την «καμπάνια» κατά της ολλανδικής εταιρείας με συνεντεύξεις στον Τύπο («Βήμα») και με ανοιχτή επιστολή προς τους εργαζόμενους του ομίλου, αντίστοιχη με αυτή που είχε απευθύνει προς τους μετόχους.

Σύγκρουση συμφερόντων

Τα επιχειρήματα λίγο πολύ είναι γνωστά: 1) Η εταιρεία κινδυνεύει να μπει σε μια επικίνδυνη περιπέτεια σύγκρουσης συμφερόντων της Reggeborgh μεταξύ των συμμετοχών της, αφού έχει 14,5% στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ (με δικαίωμα για επιπλέον 12%) και τουλάχιστον 30% στην ανταγωνίστρια ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. 2) Η σύνθεση των μελών του Δ.Σ. που προτείνει η ολλανδική εταιρεία εγείρει θέματα σύγκρουσης συμφερόντων όσον αφορά τους προτεινόμενους πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο λόγω της προηγούμενης θέσης τους στο ΤΑΙΠΕΔ. 3) Ο έλεγχος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ από τον βασικό μέτοχο του κύριου ανταγωνιστή της (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) θα αποδυναμώσει τον υγιή ανταγωνισμό με μακροπρόθεσμα υψηλό κόστος για τη χώρα. 4) Ο κλάδος έχει υποστεί βαρύτατες συνέπειες από τις αθέμιτες πρακτικές. Η ΕΛΛΑΚΤΩΡ πλήρωσε περισσότερο από όλους σε πρόστιμα (50 εκατ. ευρώ), σε φήμη αλλά και σε απώλεια συμβάσεων που μειοδότησε.

Η τελευταία αναφορά για το τίμημα των «αθέμιτων πρακτικών» θα μπορούσε να εκληφθεί και ως αυτοκριτική, αν περιελάμβανε κάποια εκτίμηση για το τι κόστισαν αυτές στους Ελληνες φορολογούμενους, τα μόνα αληθινά θύματα της «καρτελοποίησης» του κατασκευαστικού κλάδου. Αλλά προφανώς δεν πρόκειται περί αυτού.

Τι απαντά η ολλανδική εταιρεία στην επιχειρηματολογία της πλευράς Καλλιτσάντση; Πηγές που πρόσκεινται στη Reggeborgh μετέφεραν στην «Εφ.Συν.» ότι το βασικό επιχείρημα περί σύγκρουσης συμφερόντων δεν ευσταθεί. Διότι «η ολλανδική εταιρεία είναι ένας παθητικός μέτοχος στις ελληνικές εταιρείες στις οποίες έχει αποκτήσει μετοχές. Ηρθε ως επενδυτής με σκοπό να αποκομίσει κέρδη από τις επενδύσεις της. Αν ήθελε να πάρει ελληνικά κατασκευαστικά έργα, θα μπορούσε να έρθει η ίδια η εταιρεία εδώ, με τη μεγάλη διεθνή της εμπειρία και τεχνογνωσία, και να τα διεκδικήσει απευθείας».

Οσο δε για την εμπλοκή των ελληνικών και ευρωπαϊκών αρχών ανταγωνισμού, η Reggeborgh έχει ήδη καταθέσει τη δική της νομική γνωμοδότηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπου έχει προσφύγει μικρομέτοχος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, όπως έχουν κάνει και οι άλλες πλευρές, και εκτιμά ότι οι Βρυξέλλες εντοπίζουν λόγο παρέμβασής τους.

«Θέλουμε απλώς η ΕΛΛΑΚΤΩΡ να γίνει μια κανονική εταιρεία. Την Τετάρτη όλα τελειώνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο» λένε στην «Εφ.Συν.» πηγές της ολλανδικής εταιρείας.

Ποιος είναι ο «ένας ή ο άλλος τρόπος»; Ο συσχετισμός δύναμης μεταξύ στρατοπέδων. Η πλευρά Καλλιτσάντση, με βασικούς υποστηρικτές τους εφοπλιστές Καϋμενάκη και Μπάκο, έχει αθροίσει ένα ποσοστό περί το 30%. Η πλευρά των Ολλανδών προσβλέπει σε αρκετά υψηλότερο ποσοστό. Αλλά ποιο είναι το αληθινό διακύβευμα; Εδώ ισχύει η παροιμία για τους γαϊδάρους που μάλωναν σε ξένο αχυρώνα, αφού, όπως διακηρύσσεται και από τις δύο αντιμαχόμενες πτέρυγες, φιλοδοξία τους είναι να καταστήσουν την ΕΛΛΑΚΤΩΡ «μια ισχυρή δύναμη για τη σωστή αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης». Είναι πολλά τα 32 δισ. ευρώ και μέρος τους είναι πράγματι μια δελεαστική λεία για το εγχώριο (ή διεθνοποιημένο) κατασκευαστικό ολιγοπώλιο.