Η βραβευμένη μαθηματικός Γεωργία Μαραγκού μαζί με τις μαθήτριες και τους μαθητές της στο μουσείο του Εσερ στη Χάγη
Το εκπαιδευτικό ταξίδι του 1ου Γυμνασίου Σκάλας Ωρωπού μέσα από τα εμπνευσμένα μονοπάτια του διάσημου Ολλανδού χαράκτη.
Το κλισέ λέει ότι τα Μαθηματικά είναι στρυφνά. Κατά γενική ομολογία από τη διδασκαλία τους στο σχολείο απουσιάζει -όχι μόνο στην Ελλάδα- η περιπέτεια της σκέψης και της φαντασίας, ενώ σπάνια δίνεται η έμφαση κατά την εκπαιδευτική διαδικασία στη σύνδεση των Μαθηματικών με διαφορετικά γνωστικά πεδία, εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής αλλά και την Τέχνη. Σε ένα μικρό ελληνικό δημόσιο σχολείο, στο 1ο Γυμνάσιο Σκάλας Ωρωπού Αττικής, γίνονται εδώ και χρόνια συστηματικές και αρκετά πετυχημένες προσπάθειες αυτό να αλλάξει. Πριν από 3 χρόνια μια εξαιρετική εκπαιδευτική δράση συμπερίληψης με επίκεντρο τα Μαθηματικά είχε πραγματοποιηθεί στο ίδιο σχολείο με συμμετοχή προσφυγόπουλων από τις δομές υποδοχής της Μαλακάσας, ενώ από το 2011 με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Γεωργίας Μαραγκού έχει λειτουργήσει εθελοντικά ένα πρωτοποριακό μαθηματικό εργαστήρι στο ίδιο σχολείο.
Η τελευταία σημαντική πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών του σχολείου επιστεγάστηκε με ένα πρόσφατο εκπαιδευτικό ταξίδι στην Ολλανδία, με τους μαθητές και τις μαθήτριες να ταξιδεύουν στην ολλανδική πόλη Χάρλεμ, στο αδελφοποιημένο σχολείο Mendel College, στο πλαίσιο διεθνούς εκπαιδευτικού προγράμματος (e-twinning project) με τίτλο «Ανιχνεύοντας τα μονοπάτια έμπνευσης του Μ. Εσερ». Το Χάρλεμ είναι η πόλη όπου σπούδασε αρχιτεκτονική και διακοσμητικές τέχνες ο διάσημος Ολλανδός χαράκτης Εσερ, ο οποίος αποτέλεσε πηγή έμπνευσης γι’ αυτό το πρόγραμμα που έφερε κοντά μαθητές από την Ολλανδία, από την Ελλάδα, από το ιταλικό σχολείο Τεχνών Liceo artistico Nolfi Apolloni και το σχολείο για χαρισματικά παιδιά, Kuşadası Bilim Sanat Merkezi στην Τουρκία. Την πρωτοβουλία πήραν η διευθύντρια του δημοσίου σχολείου της Σκάλας Ωρωπού, Ευαγγελία Βλάχου, μαζί με τη διεθνώς διακεκριμένη και πολυβραβευμένη μαθηματικό Γεωργία Μαραγκού και την Ολλανδή μαθηματικό Anja Westerhood.
Ο Εσερ μπορεί να μη γνώριζε Μαθηματικά παρότι τα είχε μελετήσει, ωστόσο μπορούσε να τα αντιληφθεί με ένα μοναδικό τρόπο οπτικά. Οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με τα έργα του, που φημίζονται για τις οπτικές ψευδαισθήσεις, για την ανατροπή σταθερών εννοιών, όπως το πάνω με το κάτω, το μέσα με το έξω και άλλα. Η δημιουργικότητα του Eσερ και η αποτύπωση των φανταστικών του κόσμων έπλασαν κάτι ασύλληπτο· την απεικόνιση αδύνατων γραφικών παραστάσεων και την ψευδαίσθηση του απείρου. Για τους περισσότερους τα Μαθηματικά και ιδιαίτερα η προβολική και η μη ευκλείδεια γεωμετρία μπορεί να αποτελούν ένα άγνωστο τρομακτικό πεδίο, για τον Eσερ όμως, υπήρξαν οι βάσεις των σχεδίων του. Στην επίσκεψη στο αδελφό σχολείο, οι Ελληνες μαθητές παρουσίασαν τα δημιουργήματα της επίπονης και επίμονης εργασίας τους από την αρχή του σχολικού έτους. Στο πλαίσιο αυτού του ευρωπαϊκού διακρατικού προγράμματος οι μαθήτριες και οι μαθητές του 1ου Γυμνασίου Σκάλας Ωρωπού αξιοποίησαν μαθηματικές κατασκευές-μικρά αριστουργήματα που μοιάζουν κάπως με του Ολλανδού χαράκτη, έργα που οι ίδιοι δημιούργησαν συνδυάζοντας τους γεωμετρικούς μετασχηματισμούς και τη συμμετρία με την Τέχνη. Οι Ελληνίδες μαθήτριες και μαθητές είχαν επίσης πάρει στις αποσκευές τους και κάποιες από τις χειραπτικές, hands-on tessellations (πλακοστρώσεις), με υλικά που απαιτούνταν ώστε να δημιουργήσουν νέες από κοινού κατασκευές μαζί με τους Ολλανδούς μαθητές σε ένα εργαστήρι που οργανώθηκε εκεί.
Παράλληλα είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν, εκτός από το μουσείο του Βαν Γκογκ, στο μουσείο του Εσερ στη Χάγη και να επισκεφθούν το Madurodam, ένα μικροσκοπικό πάρκο και τουριστικό αξιοθέατο στην περιοχή Scheveningen της Χάγης, που φιλοξενεί μια σειρά από αντίγραφα μοντέλων σε κλίμακα 1:25 διάσημων ολλανδικών ορόσημων, ιστορικών πόλεων και μεγάλων έργων. Το πάρκο αυτό πήρε το όνομά του από τον George Maduro (1916–45), έναν Ολλανδό φοιτητή νομικής που πολέμησε τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής, πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου το 1945 και τιμήθηκε με μετάλλιο μετά θάνατον.
Σημειώνεται ότι το καινοτόμο πρόγραμμα που αφορά τη σχέση Μαθηματικών και Τέχνης και τα «εμπνευσμένα μονοπάτια του Εσερ» είχε ξεκινήσει το σχολικό έτος 2016-2017 και τα θετικά αποτελέσματα της πρώτης εκείνης περιόδου είχαν δημοσιευτεί στο μαθηματικό περιοδικό ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Α της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, στο αμερικανικό Journal of Modern Education Review της Νέας Υόρκης, ενώ οι δράσεις είχαν παρουσιαστεί σε μαθηματικά συμπόσια στην Ελλάδα, σε εκδηλώσεις του ΕΚΠΑ, αλλά και σε ημερίδα της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Ανατολικής Αττικής.
Πηγή
Author:
