Η εκλογή του Χρήστου Σαρτζετάκη (που «έφυγε» σήμερα 3/02/2022 από την ζωή) στην Προεδρία της Δημοκρατίας το 1985 χαρακτηρίστηκε από έντονες πολιτικές ζυμώσεις και ίντριγκες μεταξύ του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κωνσταντίνου Καραμανλή – Ο επεισοδιακός τρόπος της εκλογής του Χρήστου Σαρτζετάκη, τα γαλάζια ψηφοδέλτια και η αρπαγή της κάλπης
Το 1985 ήταν αναμφίβολα έτος-σταθμός για την μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου. Ήταν η χρονιά που το ΠΑΣΟΚ εδραιώθηκε στην εξουσία κερδίζοντας για δεύτερη συνεχόμενη τετραετία την λαϊκή εντολή.
Την ίδια περίοδο ο Ανδρέας Παπανδρέου μετατράπηκε σε απόλυτο κυρίαρχο του πολιτικού παιχνιδιού «αδειάζοντας» τον Κωνσταντίνο Καραμανλή από την θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, και κόβοντας παράλληλα τις αρμοδιότητες του ΠτΔ με την Συνταγματική αναθεώρηση. Η υποψηφιότητα του Χρήστου Σαρτζετάκη για όσους γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις δεν ήταν η πρώτη επιλογή του Ανδρέα Παπανδρέου, όμως είχε χαρακτηριστικά στρατηγικού τακτικισμού από την πλευρά του τότε πρωθυπουργού.
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεώτεροι, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτήθηκε από ΠτΔ λίγο πριν τη λήξη της θητείας του και το πολιτικό θερμόμετρο χτύπησε κόκκινο, αφού ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν είχε τον χρόνο που θα περίμενε για να καταφέρει να πείσει και άλλα κόμματα να στηρίξουν την επιλογή του. Η υποψηφιότητα του Χρήστου Σαρτζετάκη είχε την στήριξη του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ, όμως τα «κουκιά» έβγαιναν οριακά. Ο τότε πρωθυπουργός χρειαζόταν πάση θυσία μια νίκη στο κοινοβούλιο για να μην τσαλακωθεί η εικόνα του.
Η πρώτη προεδρική εκλογή έμελλε να είναι άκρως επεισοδιακή. Ο Παπανδρέου την τελευταία στιγμή αθετεί την προσωπική υπόσχεση που είχε δώσει στον Καραμανλή και προτείνει τον Χρήστο Σαρτζετάκη. Η επιλογή του προκάλεσε, την έντονη δυσφορία της Ν.Δ. που απείχε της ψηφοφορίας, αλλά και μεμονωμένες αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σαρτζετάκης, που στηριζόταν από το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ (είχαν μαζί 185 βουλευτές), στην τρίτη κρίσιμη ψηφοφορία έλαβε 180 ψήφους, όσες δηλαδή ακριβώς απαιτούνταν για να εκλεγεί.
Στη Βουλή επικρατούσε το απόλυτο μπάχαλο λόγω της ιστορικής διαμάχης για το αν ο Γιάννης Αλευράς είχε -ως ασκών χρέη Προέδρου της Δημοκρατίας- δικαίωμα ψήφου. Τα όσα έγιναν στις ψηφοφορίες ξεπέρασαν ακόμα και την έννοια του ευτράπελου. Οι παλαιοί πολιτικοί συντάκτες θυμούνται για παράδειγμα τα περιβόητα γαλάζια ψηφοδέλτια επί των οποίων ανεγράφη το όνομα του Χρ. Σαρτζετάκη. Στην πρώτη ψηφοφορία της 17ης Μαρτίου 1985 η υποψηφιότητα Σαρτζετάκη λαμβάνει 178 ψήφους από τους βουλευτές ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ, 22 λιγότερους από τους απαιτούμενους. Το αποτέλεσμα σόκαρε τον Παπανδρέου. Λέγεται μάλιστα ότι ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου έδωσε εντολή να τοποθετηθεί πάνω από τηνκάλπη ισχυρή λάμπα, προκειμένου να «εκτίθενται» όσοι τυχόν επέλεγαν τη λευκή και όχι τη γαλάζια ψήφο, γεγονός που καταγγέλθηκε ως ωμή παραβίαση της μυστικότητας της ψήφου. Ωστόσο, ακόμη και στην τελευταία κρίσιμη ψηφοφορία βρέθηκαν πέντε άκυρα και μία λευκή ψήφος απ’ όσους βουλευτές κατά κυριολεξία αποτόλμησαν να διαφωνήσουν με την επιλογή του Ανδρέα Παπανδρέου. Η αντιπολίτευση βγήκε εκείνη την περίοδο στα κάγκελα κάνοντας λόγο για «ωμή παραβίαση της Δημοκρατίας». Κατά τη διάρκεια της δεύτερης διαδικασίας έγινε το απίστευτο. Ο τότε βουλευτής της Νέα Δημοκρατίας στα Ιωάννινα, Ελευθέριος Καλογιάννης μπούκαρε στην ολομέλεια, πήρε επ’ ώμου την κάλπη και να προσπάθησε να την μεταφέρει στα γραφεία του κόμματος του. Η ενέργειά του αυτή τον έκανε γνωστό στο Πανελλήνιο με το παρατσούκλι «Καλπογιάννης». Κάπως έτσι γράφτηκε η ιστορία της εκλογής του Χρήστου Σαρτζετάκη στην Προεδρία της Δημοκρατίας.
Χρήστος Σαρτζετάκης: Ακέραιος με ήθος και υψηλό αίσθημα πατριωτισμού
Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι ο Χρήστος Σαρτζετάκης υπήρξε αφοσιωμένος πατριώτης και υπηρέτησε με ήθος και εντιμότητα το θεσμό της Προεδρίας της Δημοκρατίας όπως έκανε και νωρίτερα ως δικαστικός λειτουργός.
Το 1963 υπηρέτησε στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, και έγινε γνωστός ως ανακριτής στην υπόθεση της δολοφονίας του βουλευτή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη. Διεξήγαγε την ανάκριση χωρίς να υποκύψει σε πολιτικές πιέσεις που δέχτηκε από την τότε πολιτική και δικαστική εξουσία. Η γενναία στάση του αποτυπώθηκε στην ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά.
Το 1968, επί Χούντας, απολύθηκε από το δικαστικό σώμα και στη συνέχεια συνελήφθη δύο φορές, βασανίστηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ και φυλακίστηκε, χωρίς δίκη. Απολύθηκε από τις φυλακές της Χούντας μετά από διεθνή κατακραυγή το 1971. Με την πτώση της δικτατορίας αποκαταστάθηκε στην υπηρεσία του τον Σεπτέμβριο του 1974 με τον βαθμό του Εφέτη.
Το 1976 συμμετείχε στη σύνθεση του Συμβουλίου Εφετών η οποία απέρριψε το αίτημα της Γερμανίας για την έκδοση του Ρολφ Πόλε, καταζητούμενου για τρομοκρατική δράση, με το σκεπτικό ότι τα εγκλήματά του είναι πολιτικά και ως εκ τούτου η έκδοσή του απαγορεύεται από το ελληνικό Σύνταγμα. Ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά των τριών πλειοψηφησάντων δικαστών (Κ. Αλεξόπουλος, Σ. Βάλλας, Χ. Σαρτζετάκης) γι’ αυτή τη απόφαση, γεγονός που θεωρήθηκε ανεπίτρεπτη παρέμβαση στη δικαστική ανεξαρτησία.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας έγινε γνωστός για τη δήλωσή του «είμαστε έθνος ανάδελφον», που γνώρισε μεγάλη αποδοχή, και από την αφοσίωσή του στην τήρηση του Συντάγματος, ιδιαίτερα στο δύσκολο διάστημα 1989-1990. Μετά το 1990 αποσύρθηκε σε μεγάλο βαθμό από την δημόσια ζωή αν και αρθρογραφούσε τακτικά σε εφημερίδες και δημοσίευε κείμενα στην προσωπική του ιστοσελίδα.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
Διαβάστε επίσης:
